Txostenaren aurkezpena
1. Metodologia
1.1. Norberaren autonomiari eta mendetasunari buruz Estatu, autonomia eta foru esparruetan indarrean dagoen lege gorputzaren eta zenbait agiri espezializaturen azterketa
3.10.2. Mendetasuneko egoeran dauden pertsonek eskatutako eta administrazioak agindutako prestazio ekonomikoak
AMALen jasotako hiru prestazio ekonomikoei dagokienez, datu fidagarri batzuk dauzkagu eskatutakoen eta agindutakoen kopuruari buruz.
Bizkaiko Foru Aldundiak ez du 2007ari buruz daturik eman. Gipuzkoan prestazio ekonomikoak ez ziren 2008 arte izapidetzen hasi.
Zerbitzuari lotutako prestazioa | Familia inguruneko zaintzetarako prestazioa | Laguntza pertsonalerako prestazioa | |||||
Eskatuak | Aginduak | Eskatuak | Aginduak | Eskatuak | Aginduak | ||
Araba | 2007 | 430 | 375 | 2.179 | 1.918 | 0 | 0 |
2008 | 209 | 121 | 1.246 | 1.032 | 3 | 0 | |
2009 | 174 | 105 | 1.775 | 1.695 | 0 | ||
Bizkaia | 2007 | ||||||
2008 | 1.913 | 0 | 4.763 | 4.320 | 932 | 10 | |
2009 | 599 | 0 | 4.978 | 3.955 | 615 | 4 | |
Gipuzkoa | 2007 | ||||||
2008 | 224 | 218 | 5.905 | 5.808 | 861 | 830 | |
2009 | 222 | 206 | 5.229 | 5.156 | 615 | 597 |
Hiru lurraldeetan, besteekiko alde handiz, prestazio ekonomikorik eskatuena familia inguruneko zaintzetarakoa da. Behin eskatuta, portzentaje handi bati agintzen zaio, bai Araban bai Gipuzkoan eta Bizkaian. Batez ere Gipuzkoan izandako ehunekoa nabarmentzen da. egondako eskaeren %98 inguruk foru erakundearen aldeko erantzuna jasotzen dute. Araban eta Bizkaian portzentaje hori %80 eta %95 inguruan dago.
Gipuzkoan, zerbitzuari lotutako prestazioa egondako prestazio ekonomikoen eskaeren %3 eta 4 inguru dira; kasuen %90ean prestazioa onartua da lurralde horretan.
Bizkaian, aldiz, prestazio horren eskaeren %100ek kontrako erantzuna jasotzen dute. Hori hala da foru lurralde horretan prestazio mota hori ez dagoelako araututa[67]. Hura arautzeko komenigarritasunaz eta hura ez egoteak herritarrentzat dauzkan ondorio txarrez izapidetutako kexen azterketari buruzko 5.7. atalean hitz egin dugu.
Araban zerbitzuari lotutako prestazioen %87,20 onartu ziren 2007an; %57,89 2008an; eta %60,34 2009an.
Laguntza pertsonaleko prestazio ekonomikoari dagokionez, azpimarratu behar dugu Araban eta Bizkaian ez daukala batere eraginik eta Gipuzkoan maiz ematen dela. Bizkaian, gainera, eskaera asko egiten dira.
Gipuzkoaren eta beste lurralde bien arteko alde handi horren zioa honakoa da: Gipuzkoako Foru Aldundiak, prestazio hori esleitzeko, mendetasun handiko egoeran dagoen pertsonak hezkuntza edo lana izateko laguntza jasotzen duen kasuak ez ezik –beste lurralde bietan bezala–, laguntza "eguneroko bizitzako oinarrizko jarduerak egiteko bizimodu autonomoagoa" (AMALeko 19. art.) lortzeko jasotzen duen kasuak ere jasotzen ditu. Egindako eskaera guztien %96-97 inguru onartzen dira. Gipuzkoako Foru Aldundiak emandako informazioaren arabera, ukatutako kasu bakanen arrazoia da zaintzaile profesionalak Gizarte Segurantzan alta eman ezin izatea izan da, bizileku edo lan baimenik ez izateagatik.
[67] Jasotako datuei buruzko azterketa hau ixteko datan, araudia argitaratu gabe zegoen. Txosten honetan esparru juridikoaz diharduen kapituluan adierazi legez, prestazio hori arautzeko lehenengo dekretua 2010eko uztailaren 9an argitaratu zen.